روانشناسی کودک

روانشناسی کودک، مطالعه ناخودآگاه و رشد آگاهی کودکان است. روانشناسان كودك مشاهده می كنند كه چگونه کودک با والدین، ​​خود و جهان ارتباط برقرار می كند تا رشد ذهنی او را مورد سنجش قرار دهند.

همه می خواهند فرزندشان رشد سالم داشته باشد، اما همیشه رفتار کودک مشخص نیست که علامت یک مرحله عادی از رشد است یا نشانه ای از ناهنجاری است. روانشناس مشاوره مهر پویا می تواند به شما در درک تفاوت کمک کنند. شناخت الگوهای روانشناختی طبیعی و غیرطبیعی کودک به والدین کمک میکند تا بتوانند رفتارهای ناهنجار فرزند خود را به درستی تشخیص دهند..

روانشناسان کودک همچنین می توانند رفتارهای ناهنجار مانند مشکلات یادگیری، بیش فعالی، اضطراب و … را به صورت علمی زود تشخیص دهند. آنها همچنین می توانند به جلوگیری، ارزیابی و تشخیص تأخیرهای رشدی یا ناهنجاری های رشدی مانند اوتیسم کمک کنند.

رشد در روانشناسی کودک

روانشناسی کودک تعامل چند بخش اصلی رشد را مورد مطالعه قرار می دهد و در تشخیص اختلالات و مشکلات این بخش های مختلف را در نظر می گیرند تا تشخیصی درست و علمی  داشته باشند.

 رشد جسمی کودک

رشد جسمی در کودکان به طور معمول دنباله ای قابل پیش بینی از وقایع است. فرزند شما طبق آن ترتیب، سر خود را نگه می دارد، می چرخد​​، می خزد، می رود و می دود. روانشناس کودک در صورت وجود ناهنجاری هایی که می تواند نشان دهنده بی نظمی های رشد به شما اخطار می دهد. روانشناسان کودک پیشرفت فرزند شما را به سمت نقاط عطف رشد رعایت می کنند تا کودک شما از نظر جسمی به طور عادی در حال رشد باشد.

رشد و توسعه شناختی کودک

درک پزشکی از رشد شناختی کودک طی سالهای اخیر بسیار تغییر کرده است. اکنون می دانیم که حتی نوزادان تازه متولد شده نیز از محیط خود آگاه هستند، حتی قبل از این که زبان برای بیان آن داشته باشند.

رشد شناختی به یادگیری فکری و فرآیندهای تفکر کودک اشاره دارد. این شامل مشاهده و درک دنیای اطراف آنها، یادگیری زبان، حافظه، تصمیم گیری، حل مسئله، نحوه استفاده کودک از تخیل خود و نحوه استفاده کودک از استدلال اساسی است. همه این عوامل تحت تأثیر ژنتیک و محیط یک کودک است.

رشد عاطفی (اجتماعی) کودک

رشد عاطفی و اجتماعی عمیقاً در هم تنیده است. رشد عاطفی به نحوه احساس، درک و بیان احساسات کودک اشاره دارد. رشد عاطفی در کودکان از طریق بیان احساسات اساسی مانند ترس، شادی، عصبانیت و غم بیان می شود. با رشد کودک احساسات پیچیده تری مانند اعتماد به نفس، امید، گناه و غرور پدیدار می شود.

رشد عاطفی همچنین شامل توانایی کودک در احساس و درک احساسات افراد دیگر از طریق همدلی می شود. یادگیری تنظیم و بیان مناسب احساسات برای بسیاری از کودکان دشوار است. کمک به کودکان در درک زودرس احساساتشان می تواند تأثیر قدرتمندی در رشد عاطفی فعلی و آینده داشته باشد. یک روانشناس کودک می تواند به کودک شما کمک کند تا احساسات خود را به روشی سالم و مثبت بیان کند.

رشد عاطفی زیر بنای رشد اجتماعی است. روشی که کودک احساس، درک و ابراز احساسات خود می کند، تأثیر مستقیمی بر نحوه تعامل آنها با افراد دیگر دارد. توسعه اجتماعی در مورد چگونگی رشد ارزش ها، آگاهی ها و مهارت های اجتماعی لازم برای ارتباط با افراد اطراف خود است. روابط اولیه کودک می تواند تأثیر زیادی در رشد مهارت های اجتماعی متناسب با سن داشته باشد. اعتماد، دوستی، مدیریت درگیری و احترام به اقتدار، نمونه هایی از توسعه اجتماعی کودکان است.

متخصصان روانشناسی کودک تلاش می کنند تا به بچه ها برای غلبه بر مشکلات احتمالی کمک کنند تا کودکان به صورت سالم رشد کنند.

انواع اختلالات کودکان

همه کودکان هرازگاهی رفتارهای شیطنت آمیز، نافرمانی و … دارند که کاملا طبیعی است. با این حال برخی از کودکان رفتارهای بسیار چالش برانگیز دارند که متناسب با سنشان و به هنجار نیست. برای اینکه با انواع اختلالات دوران کودکی آشنایی پیدا کنید ادامه مطلب را حتما مطالعه نمایید.

نافرمانی مقابله ای (لجبازی) کودکان

کودکانی که مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای هستند بسیار لجباز هستند و رفتارهای خطرناک زیادی را در خانه، مدرسه و اجتماع انجام می دهند. شیوع این اختلال در پسران بیشتر از دختران است..

نمونه هایی از رفتارهای سلوک عبارت است از:

• به سرعت عصبانی می شوند.
• کنترل خود را از دست می دهند.
• با بزرگترها دائما مشاجره می کنند.
• قوانین خانه، مدرسه و اجتماع رو نادیده می گیرند.
• عمدا دیگران را اذیت می کنند.
• دائما دیگران را سرزنش می کنند.
• عزت نفس پایینی دارند.
• بیش از حد حساس و زودرنج هستند.

اغلب والدین تصور می کنند که این لجبازی کودکان طبیعی است. برای تشخیص این اختلال در کودک خود باید به روانشناس متخصص کودک و با تجربه در این زمینه مراجعه کنید.

اختلال سلوک در کودکان

کودکان مبتلا به اختلال سلوک (CD) به دلیل رفتارهای بزهکارانه و امتناع از پذیرش قوانین اغلب به عنوان “بچه های بد” مورد قضاوت قرار می گیرند. پسران بیشتر در معرض اختلال سلوک هستند.

برخی از رفتارهای معمولی کودک مبتلا به CD از خود نشان می دهد عبارت است از:

• خودداری از اطاعت کردن از والدین یا شخصیت های دیگر
• عدم همدلی کردن با دیگران
• آزار و اذیت حیوانات و شکنجه دادن آنها
• زورگویی به دیگران
• آزار جسمی یا جنسی دادن دیگران
• دروغ گفتن مکرر
• استفاده از سلاح در دعواها
• رفتارهای ضد قانون مانند دزدی
• روشن کردن به عمد آتش سوزی
• تمایل به فرار از خانه
• تمایل به مصرف مواد مخدر
• تمایل به خودکشی

اگر این اختلال به سرعت و به درستی در سن کودکی تشخیص و درمان نشود منجر به برزو اختلال شخصیت ضد اجتماعی در سنین بزرگسالی در افراد می گردد.

اختلال کمبود توجه و بیش فعالی در کودکان

شیوع اختلال در بین کودکان بسیار بالا است و حدود 2 تا 5 درصد از کودکان این اختلال را دارند. اختلال کمبود توجه و بیش فعالی به طور کلی در سه دسته قرار می گیرد:

1) اختلال کمبود توجه: کودکانی که فقط مشکل توجه و تمرکز دارند و ممکن است با اختلال یادگیری اشتباه گرفته شود 2) اختلال بیش فعالی: کودکانی که تحرک بسیار زیادی دارند ولی از نظر توجه و تمرکز مشکلی ندارند و 3) کمبود توجه و بیش فعالی: کودکانی که هر دو مشکل را دارند و این نوع در بین افراد شیوع بیشتری دارد.

برای تشخیص نوع و شدت اختلال کمبود توجه و بیش فعالی باید به روانشناس متخصص کودک مراجعه کنید. در این راستا شما می توانید از متخصصین کودک مرکز روانشناسی اکسیر کمک بگیرید.

ویژگی کلی اختلال بیش فعالی و کمبود توجه عبارت است از:

• مشکل در تمرکز کردن روی کارها
• فراموش کردن انجام کارها
• مشکل در نشستن
• عجول بودن
• قطع کردن مکرر صحبت دیگران
• نمی توانند انتظار را تحمل کنند.
• کارها را نیمه تمام رها می کنند.
• کارهایی که احتیاج به تمرکز طولانی مدت دارد امتناع می کنند.
• اشیای مختلفی را گم می کنند.